Ostatnio obiecaliśmy, że pokażemy, jak zrobić wodór do naszego bibliotecznego smoka.

Krótki wstęp

Wodór to gaz, który jest lżejszy od powietrza. Dlatego, gdy zamkniemy do w balonie, to balon nam odleci. Jest też silnie wybuchowy, więc nie zbliżajcie się z nim do źródła ognia.

Właściwości wodoru, głównie jego lekkość, zostały wykorzystane w sterowcu Hindenburg. Poszukajcie informacji o nim w internecie, a przekonacie się, dlaczego nawet niewielka iskra jest niebezpieczna w zetknięciu z wodorem.

Co potrzebuję do zrobienia?

Do wykonania wodoru będziemy potrzebować:

Wodorotlenek sodu – związek, który występuje np. w środku do udrażniania rur kanalizacyjnych. Będziemy go potrzebować ok. 10-15 gram.

Balon – do niego będziemy “zbierać” wodór.

Folia aluminiowa – ok. 20 – 30 cm.

Duża miska z zimną wodą – będzie niezbędna do schładzania butelki, w której będzie zachodziła reakcja.

Szklana butelka – w niej będzie zachodziła reakcja, w wyniku której powstanie wodór. Butelka powinna być szklana, ponieważ w wyniku reakcji będzie powstawało dużo ciepła i plastikowa butelka może się stopić. Ważne, by butelka miała niewielki wylot, gdyż będziemy musieli nałożyć na niego balon.

Woda – ok. 150-200 ml. Wszystko zależy od wielkości szklanej butelki.

Co muszę zrobić?

Siedem prostych kroków sprawi, że ze zwykłych składników, które znajdziemy praktycznie w każdym domu zrobimy niebezpieczny wodór. Pamiętajcie, by to doświadczenie wykonywać pod nadzorem osoby dorosłej.

Krok 1

Do szklanej butelki wlewamy ok. 150 ml wody z kranu.

Krok 2

Do butelki z wodą dodajemy wodorotlenek sodu i dokładnie mieszamy. Obserwujemy, czy wodorotlenek rozpuścił się w wodzie. Woda powinna zrobić się bardziej mętna.

Krok 3

Odrywamy ok. 30-centymetrowy kawałek folii aluminiowej. Dzielimy go na dwie mniejsze części i zwijamy. Powinny nam powstać dwie pałeczki z folii.

Krok 4

Pałeczki z folii aluminiowej wrzucamy do butelki z wodą i wodorotlenkiem sodu. Po wrzuceniu pierwszej zobaczymy, że rozpoczyna się reakcja. W tym momencie butelka może zacząć się nagrzewać, więc kolejne kroku starajmy się wykonać sprawnie. Pamiętajcie, że pod wpływem ciepła nawet szklana butelka może ulec uszkodzeniu.

Krok 5

Na butelkę szybko nakładamy balon. Zróbcie to dokładnie, by balon nie spadł. Do balona będzie ulatniał się wodór.

Krok 6

Butelkę z nałożonym balonem odstaw do miski z wodą. Ochłodzi ona butelkę i zminimalizuje ryzyko jej przegrzania i pęknięcia.

Jednocześnie cały czas obserwuj balon. Może on bowiem bardzo szybko urosnąć. Musisz uważać, by nie pękł.

Krok 7

Gdy balon będzie już wystarczająco duży (musisz to sam ocenić) ostrożnie zdejmij go z butelki. Pamiętaj, że butelka może być gorąca. Poproś osobę dorosłą o pomoc. Pamiętaj także, żeby nie wypuścić wodoru z balona.

Zwiąż balon, by wodór się nie ulotnił.

Co się stało?

W wyniku reakcji rozpuszczonego w wodzie wodorotlenku sodu i folii aluminiowej powstał gaz – wodór. Jest on lżejszy do otaczającego nas powietrza, dlatego z łatwością przedostał się do balona.

O tym, że jest on lżejszy od powietrza możecie przekonać się, zawiązując balon i puszczając go. Jeżeli tylko ilość wodoru w balonie będzie wystarczająca balon odleci.

Zasady bezpieczeństwa

W tym doświadczeniu należy zachować szczególne zasady bezpieczeństwa. Przede wszystkim dlatego, że pojawia się wodór, który jest gazem silnie wybuchowym. Dlatego nie zbliżajcie go do źródła ognia.

Pamiętajcie też, że w trakcie doświadczenia butelka może się nagrzać. Uważajcie, żeby się nie oparzyć.

Podsumowanie

Wodór to bardzo ciekawy, a jednocześnie bardzo niebezpieczny gaz. Bądźcie więc ostrożni i bawcie się dobrze. Zaproście rodziców do wspólnej zabawy i nauki.

Sam zobacz, jak nam udało się bezpiecznie wykonać to doświadczenie (poniższy link otwiera się w nowej karcie):

Laboratorium Profesorka Nerwosolka #3 – Robimy wodór

W kolejnym odcinku pokażemy, jak pieprz ucieka tam, gdzie pieprz rośnie.